1. Chỉ định của thắt tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su:
- Thắt cấp cứu: khi bệnh nhân có chảy máu do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản.
- Thắt dự phòng: Bệnh nhân có giãn to tĩnh mạch thực quản nguy cơ vỡ.
2. Chống chỉ định thắt tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su:
- Trụy tim mạch, suy hô hấp.
- Hôn mê gan, suy gan nặng.
- Giãn tĩnh mạch thực quản kèm theo giãn tĩnh mạch phình vị.
- Không có sự đồng thuận của bệnh nhân, người nhà hoặc người đại diện hợp pháp.
Chống chỉ định thương đối:
- Mới phẫu thuật tiêu hóa dưới 1 tháng, tắc ruột.
- Bệnh nhân có rối loạn đông máu (INR.2), giảm tiểu cầu ( < 50 G/L).
3. Chuẩn bị trước khi thực hiện kĩ thuật thắt tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su:
Bệnh nhân cần nhịn ăn ít nhất 6-8h trước thủ thuật; thông báo cho bác sĩ về tình trạng các bệnh lí tim mạch, huyết học hoặc đang sử dụng thuốc chống đông máu, tiền sử dị ứng (nếu có).
4. Quy trình thực hiện thắt tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su:
Bác sĩ đưa ống nội soi qua miệng bệnh nhân vào tới thực quản. Một dụng cụ mang các vòng thắt cao su được đưa vào để thắt các búi tĩnh mạch giãn, vỡ. Đặt đầu máy soi đã được gắn với tay quay vào búi tĩnh mạch. Hút từ từ để búi tĩnh mạch chui vào vòng nhựa, bắn vòng cao su ra để thắt búi tĩnh mạch, sau đó tìm búi tĩnh mạch khác cần thắt.
Các đợt thắt cách nhau khoảng 2-3 tuần.
5. Theo dõi
Sau khi thắt người bệnh được nằm theo dõi trong 24h, ăn lỏng, nguội, mềm trong 24h.
Theo dõi toàn trạng mạch, huyết áp.
6. Tai biến và xử trí
- Chảy máu tại búi thắt: truyền máu, kết hợp dùng thuốc.
- Đau sau xương ức, khó nuốt: ăn lỏng, dùng thuốc giảm đau.
- Loét thực quản dùng thuốc giảm axit.
- Sốt; dùng thuốc kháng sinh.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng có đầy đủ đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng được đào tạo các kĩ thuật nội soi tiêu hóa từ cơ bản đến chuyên sâu can thiệp cũng như được trang bị dàn máy nội soi Olympus tiêu chuẩn để triển khai kỹ thuật nội soi can thiệp thắt tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su. Bên cạnh đó, ở các bệnh nhân kém hợp tác, nội soi dưới gây mê giúp cho người bệnh giảm đi phần nào cảm giác khó chịu, sợ hãi khi thực hiện nội soi. Từ đó, bác sĩ sẽ có điều kiện quan sát các tổn thương tốt hơn, thực hiện can thiệp đạt hiệu quản cao nhất cho bệnh nhân.
Một số hình ảnh thực hiện kỹ thuật nội soi can thiệp tại khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện đa khoa tỉnh Cao Bằng.
BsCK I Đỗ Tiến Anh
Khoa Cấp cứu, Bệnh viện đa khoa tỉnh Cao Bằng