Những di chứng thần kinh hậu COVID-19
Đột quỵ, viêm não, rối loạn giấc ngủ, đau đầu chóng mặt, viêm tủy cấp… là những di chứng về thần kinh nhiều người gặp sau khi khỏi COVID-19.
Theo Johns Hopkins Medicine International (một hệ thống y tế ở Mỹ), khoảng 50% người nhiễm COVID-19 có các biểu hiện về thần kinh. Giới khoa học vẫn đang nghiên cứu để có câu trả lời chính xác nguyên nhân, vài giả thuyết được đưa ra giải thích tại sao COVID-19 ảnh hưởng đến hệ thần kinh, dựa trên các bằng chứng hiện có.
Một nghiên cứu khác, công bố hồi tháng 5/2021 trên Tạp chí Y học Quốc tế, cũng chỉ ra 80% bệnh nhân có ít nhất một triệu chứng Covid kéo dài. Đây là tình trạng sức khỏe không trở lại bình thường sau ba tháng mắc bệnh và kéo dài ít nhất hai tháng mà không do nguyên nhân khác (theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới - WHO).
1. Những bất thường ở não bộ sau mắc COVID-19
Ngày 7/3, trên tạp chí Nature, kết quả nghiên cứu đã được thẩm định của Đại học Oxford công bố bằng chứng rõ ràng chứng tỏ COVID-19 liên quan đến những bất thường ở não bộ, kể cả ở những người mắc bệnh nhưng không phải nhập viện.
Đây là công trình đầu tiên sử dụng dữ liệu quét não (chụp cộng hưởng từ MRI) của bệnh nhân F0 trước khi họ nhiễm vi rút và vài tháng sau đó.
2. Hội chứng sương mù não hậu COVID-19
Các nghiên cứu gần đây phát hiện, một số người từng mắc COVID-19 gặp phải hội chứng sương mù não, bao gồm các triệu chứng kém tập trung, dễ bị phân tâm, tốc độ xử lý thông tin kém và trí nhớ giảm.
Các triệu chứng COVID-19 kéo dài phần lớn là mệt mỏi, sau đó là biến chứng về thần kinh như: đau đầu, rối loạn tập trung chú ý, mất mùi, mất trí nhớ, rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ; các bệnh lý liên quan đến tâm thần như: hoang tưởng, thay đổi tâm trạng, chóng mặt, đột quỵ... Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này như: thiếu oxy do tổn thương phổi, vi rút xâm nhập vào tế bào não, cũng như những rối loạn miễn dịch tự miễn cơ thể, đột quỵ não... Điều trị sương mù não phụ thuộc vào nguyên nhân, đồng thời có thể sử dụng các biện pháp hỗ trợ như: tập thể dục, ngủ đủ giấc, tăng lượng protein, hoa quả, chất béo lành mạnh, hạn chế các chất kích thích như rượu, bia, tham gia các hoạt động xã hội...
3. Rối loạn chức năng thần kinh
Ở bệnh nhân COVID-19, rối loạn chức năng thần kinh đã được báo cáo là các triệu chứng ban đầu thường gặp, xảy ra ở hơn 80% bệnh nhân. Những triệu chứng này có thể là biểu hiện ban đầu của COVID-19 và có thể xảy ra khi không có triệu chứng ngạt mũi hay chảy nước mũi.
Khi khám nghiệm tử thi của bệnh nhân tử vong do COVID-19 phát hiện thấy tình trạng viêm và tổn thương dọc trục ở khứu giác nhưng không thể xác định liệu đây có phải là tổn thương do vi rút SARS-CoV-2 trực tiếp gây ra hay không. Trong một loạt bệnh nhân COVID-19 được thống kê cho thấy có khoảng 44% bệnh nhân bị ảnh hưởng đã phục hồi chức năng khứu giác trong vòng 8 ngày sau khi hết các triệu chứng khác của bệnh.
4. Đau đầu, chóng mặt
Đau đầu là một trong những triệu chứng thần kinh phổ biến nhất ở F0 giai đoạn cấp tính và khi đã khỏi bệnh. Đau đầu giai đoạn hậu nhiễm thường đi kèm với chứng sợ ánh sáng và cứng cổ. Đau có thể xuất hiện ở một hoặc hai bên đầu, đau ở thái dương hoặc trán. Nếu tình trạng này kéo dài, không được điều trị có thể gây mất ngủ, mệt mỏi, stress, sụt cân và tiến triển thành mạn tính. Bác sĩ khuyến cáo người bệnh nên đến cơ sở y tế thăm khám và điều trị di chứng đau đầu, chóng mặt hậu Covid-19 nếu sau 7-10 ngày không cải thiện.
5. Rối loạn giấc ngủ
Thời gian qua Bệnh viện Tâm Anh đã tiếp nhận một số trường hợp đến khám vì mất ngủ trong và sau khi mắc Covid-19. "Nguyên nhân ban đầu là những sang chấn tâm lý mà đại dịch gây ra, viêm các dây thần kinh hoặc một di chứng thần kinh khác mà nCoV gây ra", bác sĩ Đức nói.
Rối loạn giấc ngủ có thể biểu hiện ở nhiều trạng thái khác nhau, như 57% khó vào giấc ngủ, thậm chí không ngủ; 46% ngủ ít hơn bình thường và 36 % có ác mộng khi ngủ. Tình trạng này kéo dài có thể gây mệt mỏi, đau đầu, suy kiệt, stress, trầm cảm. Trường hợp rối loạn giấc ngủ kéo dài trên một tuần không cải thiện, người bệnh nên đến bệnh viện thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa Nội thần kinh để được tư vấn các phương pháp điều trị phù hợp. Đặc biệt người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc ngủ có thể gây ra tình trạng nghiện, nhờn thuốc.
6. Đột quỵ
Nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ đột quỵ do thiếu máu cục bộ ở bệnh nhân COVID-19 ở mức 2,3%, ở bệnh nhân nặng tỷ lệ này có thể đạt tới 6%. Di chứng rối loạn đông máu sau nhiễm Covid-19 là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ. Thông thường, đột quỵ xảy ra vào thời điểm từ 1 - 3 tuần sau khi khởi phát các triệu chứng COVID-19.
Nguy cơ đột quỵ hậu nhiễm COVID-19 có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, giới tính và ở cả những người không có yếu tố nguy cơ đột quỵ. Do đó, nếu sau giai đoạn phục hồi mà cơ thể xuất hiện một số triệu chứng như: đau đầu đột ngột, nôn ói, chóng mặt, tê chân tay, co giật hoặc yếu liệt nửa người... cần đến bệnh viện để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
7. Hội chứng viêm đa dây thần kinh cấp tính
Hiện đã có báo cáo ghi nhận một số trường hợp hội chứng viêm đa dây thần kinh cấp tính, chủ yếu ở nam giới và trên 50 tuổi. Hội chứng bệnh viêm đa dây thần kinh cấp tính: gây tê bàn tay, bàn chân, có thể ảnh hưởng đến các cơ nuốt gây nuốt sặc, ảnh hưởng cơ hô hấp làm bệnh nhân không thể thở. Trường hợp này cần phải nhập viện để điều trị bởi bệnh diễn tiến khá nhanh và có thể gây ra chết người do sặc thức ăn vào phổi hay ngưng thở.
Đây là một biến chứng khá hiếm gặp với tỷ lệ chung khoảng 0,3%. Các triệu chứng ban đầu có thể bao gồm các dấu hiệu của tăng áp lực nội sọ như đau đầu tiến triển, nôn ói, mờ mắt do phù gai thị, suy giảm thần kinh khu trú, giảm ý thức và co giật.
8. Viêm tủy não lan tỏa cấp tính và viêm tủy
Viêm não lan tỏa thường xảy ra vài tuần sau khi bị nhiễm trùng, thường có các biểu hiện là các triệu chứng thần kinh khu trú, kèm theo bệnh não. Với triệu chứng nhức đầu và đau cơ. Một số bệnh nhân khác có biểu hiện co giật và giảm ý thức. Viêm não và viêm tủy lan tỏa cấp tính thường được coi là biến chứng sau nhiễm trùng, được điều trị bằng thuốc corticosteroid hoặc các liệu pháp miễn dịch khác.
9. Hội chứng rối loạn tuần hoàn não
Bệnh nhân bị nhiễm COVID-19 nặng có phản ứng viêm mạnh, gây ra cơn bão cytokine làm tổn thương hàng rào máu não và có thể dẫn đến hội chứng rối loạn tuần hoàn não sau có hồi phục. Các đặc điểm của hội chứng này có thể bao gồm các triệu chứng như nhức đầu, thay đổi ý thức, rối loạn thị giác, co giật và giao động huyết áp. Mức độ nặng nhẹ của các di chứng thần kinh sau mắc COVID-19 khác nhau ở mỗi người.
Một nghiên cứu khác, công bố hồi tháng 5/2021 trên Tạp chí Y học Quốc tế, cũng chỉ ra 80% bệnh nhân có ít nhất một triệu chứng Covid kéo dài. Đây là tình trạng sức khỏe không trở lại bình thường sau ba tháng mắc bệnh và kéo dài ít nhất hai tháng mà không do nguyên nhân khác (theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới - WHO).
1. Những bất thường ở não bộ sau mắc COVID-19
Ngày 7/3, trên tạp chí Nature, kết quả nghiên cứu đã được thẩm định của Đại học Oxford công bố bằng chứng rõ ràng chứng tỏ COVID-19 liên quan đến những bất thường ở não bộ, kể cả ở những người mắc bệnh nhưng không phải nhập viện.
Đây là công trình đầu tiên sử dụng dữ liệu quét não (chụp cộng hưởng từ MRI) của bệnh nhân F0 trước khi họ nhiễm vi rút và vài tháng sau đó.
2. Hội chứng sương mù não hậu COVID-19
Các nghiên cứu gần đây phát hiện, một số người từng mắc COVID-19 gặp phải hội chứng sương mù não, bao gồm các triệu chứng kém tập trung, dễ bị phân tâm, tốc độ xử lý thông tin kém và trí nhớ giảm.
Các triệu chứng COVID-19 kéo dài phần lớn là mệt mỏi, sau đó là biến chứng về thần kinh như: đau đầu, rối loạn tập trung chú ý, mất mùi, mất trí nhớ, rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ; các bệnh lý liên quan đến tâm thần như: hoang tưởng, thay đổi tâm trạng, chóng mặt, đột quỵ... Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này như: thiếu oxy do tổn thương phổi, vi rút xâm nhập vào tế bào não, cũng như những rối loạn miễn dịch tự miễn cơ thể, đột quỵ não... Điều trị sương mù não phụ thuộc vào nguyên nhân, đồng thời có thể sử dụng các biện pháp hỗ trợ như: tập thể dục, ngủ đủ giấc, tăng lượng protein, hoa quả, chất béo lành mạnh, hạn chế các chất kích thích như rượu, bia, tham gia các hoạt động xã hội...
3. Rối loạn chức năng thần kinh
Ở bệnh nhân COVID-19, rối loạn chức năng thần kinh đã được báo cáo là các triệu chứng ban đầu thường gặp, xảy ra ở hơn 80% bệnh nhân. Những triệu chứng này có thể là biểu hiện ban đầu của COVID-19 và có thể xảy ra khi không có triệu chứng ngạt mũi hay chảy nước mũi.
Khi khám nghiệm tử thi của bệnh nhân tử vong do COVID-19 phát hiện thấy tình trạng viêm và tổn thương dọc trục ở khứu giác nhưng không thể xác định liệu đây có phải là tổn thương do vi rút SARS-CoV-2 trực tiếp gây ra hay không. Trong một loạt bệnh nhân COVID-19 được thống kê cho thấy có khoảng 44% bệnh nhân bị ảnh hưởng đã phục hồi chức năng khứu giác trong vòng 8 ngày sau khi hết các triệu chứng khác của bệnh.
4. Đau đầu, chóng mặt
Đau đầu là một trong những triệu chứng thần kinh phổ biến nhất ở F0 giai đoạn cấp tính và khi đã khỏi bệnh. Đau đầu giai đoạn hậu nhiễm thường đi kèm với chứng sợ ánh sáng và cứng cổ. Đau có thể xuất hiện ở một hoặc hai bên đầu, đau ở thái dương hoặc trán. Nếu tình trạng này kéo dài, không được điều trị có thể gây mất ngủ, mệt mỏi, stress, sụt cân và tiến triển thành mạn tính. Bác sĩ khuyến cáo người bệnh nên đến cơ sở y tế thăm khám và điều trị di chứng đau đầu, chóng mặt hậu Covid-19 nếu sau 7-10 ngày không cải thiện.
5. Rối loạn giấc ngủ
Thời gian qua Bệnh viện Tâm Anh đã tiếp nhận một số trường hợp đến khám vì mất ngủ trong và sau khi mắc Covid-19. "Nguyên nhân ban đầu là những sang chấn tâm lý mà đại dịch gây ra, viêm các dây thần kinh hoặc một di chứng thần kinh khác mà nCoV gây ra", bác sĩ Đức nói.
Rối loạn giấc ngủ có thể biểu hiện ở nhiều trạng thái khác nhau, như 57% khó vào giấc ngủ, thậm chí không ngủ; 46% ngủ ít hơn bình thường và 36 % có ác mộng khi ngủ. Tình trạng này kéo dài có thể gây mệt mỏi, đau đầu, suy kiệt, stress, trầm cảm. Trường hợp rối loạn giấc ngủ kéo dài trên một tuần không cải thiện, người bệnh nên đến bệnh viện thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa Nội thần kinh để được tư vấn các phương pháp điều trị phù hợp. Đặc biệt người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc ngủ có thể gây ra tình trạng nghiện, nhờn thuốc.
6. Đột quỵ
Nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ đột quỵ do thiếu máu cục bộ ở bệnh nhân COVID-19 ở mức 2,3%, ở bệnh nhân nặng tỷ lệ này có thể đạt tới 6%. Di chứng rối loạn đông máu sau nhiễm Covid-19 là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ. Thông thường, đột quỵ xảy ra vào thời điểm từ 1 - 3 tuần sau khi khởi phát các triệu chứng COVID-19.
Nguy cơ đột quỵ hậu nhiễm COVID-19 có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, giới tính và ở cả những người không có yếu tố nguy cơ đột quỵ. Do đó, nếu sau giai đoạn phục hồi mà cơ thể xuất hiện một số triệu chứng như: đau đầu đột ngột, nôn ói, chóng mặt, tê chân tay, co giật hoặc yếu liệt nửa người... cần đến bệnh viện để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
7. Hội chứng viêm đa dây thần kinh cấp tính
Hiện đã có báo cáo ghi nhận một số trường hợp hội chứng viêm đa dây thần kinh cấp tính, chủ yếu ở nam giới và trên 50 tuổi. Hội chứng bệnh viêm đa dây thần kinh cấp tính: gây tê bàn tay, bàn chân, có thể ảnh hưởng đến các cơ nuốt gây nuốt sặc, ảnh hưởng cơ hô hấp làm bệnh nhân không thể thở. Trường hợp này cần phải nhập viện để điều trị bởi bệnh diễn tiến khá nhanh và có thể gây ra chết người do sặc thức ăn vào phổi hay ngưng thở.
Đây là một biến chứng khá hiếm gặp với tỷ lệ chung khoảng 0,3%. Các triệu chứng ban đầu có thể bao gồm các dấu hiệu của tăng áp lực nội sọ như đau đầu tiến triển, nôn ói, mờ mắt do phù gai thị, suy giảm thần kinh khu trú, giảm ý thức và co giật.
8. Viêm tủy não lan tỏa cấp tính và viêm tủy
Viêm não lan tỏa thường xảy ra vài tuần sau khi bị nhiễm trùng, thường có các biểu hiện là các triệu chứng thần kinh khu trú, kèm theo bệnh não. Với triệu chứng nhức đầu và đau cơ. Một số bệnh nhân khác có biểu hiện co giật và giảm ý thức. Viêm não và viêm tủy lan tỏa cấp tính thường được coi là biến chứng sau nhiễm trùng, được điều trị bằng thuốc corticosteroid hoặc các liệu pháp miễn dịch khác.
9. Hội chứng rối loạn tuần hoàn não
Bệnh nhân bị nhiễm COVID-19 nặng có phản ứng viêm mạnh, gây ra cơn bão cytokine làm tổn thương hàng rào máu não và có thể dẫn đến hội chứng rối loạn tuần hoàn não sau có hồi phục. Các đặc điểm của hội chứng này có thể bao gồm các triệu chứng như nhức đầu, thay đổi ý thức, rối loạn thị giác, co giật và giao động huyết áp. Mức độ nặng nhẹ của các di chứng thần kinh sau mắc COVID-19 khác nhau ở mỗi người.
Nguồn tin: soytecaobang.gov.vn
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là %s để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT
FANPAGE
THỐNG KÊ TRUY CẬP
- Đang truy cập8
- Hôm nay3,746
- Tháng hiện tại62,190
- Tổng lượt truy cập4,514,329
