THỦNG, RÁCH CÙNG ĐỒ, TAI BIẾN NẶNG NỀ DO QUAN HỆ TÌNH DỤC
Vừa qua, Bệnh viện đa khoa tỉnh tiếp nhận những bệnh nhân đến nhập viện trong tình trạng đau đớn, chảy nhiều máu âm đạo sau quan hệ tình dục. Đây là tai biến nghiêm trọng, là cấp cứu sản phụ khoa với tình trạng sốc đau đớn và mất máu nếu không được cấp cứu kịp thời có thể ảnh hưởng đến tính mạng.
Cùng đồ là nơi bám của âm đạo vào tử cung theo nên một đường vòng cung tạo ra các giới hạn ngăn cách giữa âm đạo và ổ bụng, tương ứng với từng vị trí của đoạn vòng cung mà có cùng đồ trước, cùng đồ sau và cùng đồ hai bên.
Ngoài nhiệm vụ ngăn cách và giới hạn giữa âm đạo với nhiều loại vi sinh vật và phần trong ổ bụng là nơi vô khuẩn, cùng đồ còn là nơi góp phần làm cho đáy chậu được vững chắc trước áp lực liên tục thay đổi xuất phát từ các tạng trong ổ bụng. Cùng đồ cũng còn là mốc giải phẫu hay là cửa ngõ để cho các bác sỹ định vị, can thiệp vào trong ổ bụng trong chẩn đoán cũng như điều trị, ví dụ như phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo, chọc dò túi cùng Douglas .v.v.... Mặt khác, trong quan hệ tình dục, cùng đồ sau còn là trạm dừng nghỉ đầu tiên của tinh trùng trước khi đi qua cổ tử cung để vào được bên trong.
Với các chức năng quan trọng như vậy, nhưng đây chỉ là nơi bám vào của thành âm đạo, cho nên cấu tạo của cùng đồ cũng khá mong manh, dễ bị tổn thương đặc biệt là khi thực hiện các hành vi tình dục không phù hợp. Một trong những tổn thương đó, phổ biến là rách cùng đồ sau quan hệ tình dục.
Nguyên nhân của rách cùng đồ khá đa dạng, có thể do tình trạng khô âm đạo (phụ nữ mắc bệnh viêm nhiễm âm đạo, sự chun giãn của âm đạo không tốt (phụ nữ lớn tuổi, mãn kinh), do cơ quan sinh dục chưa phát triển hoàn thiện ở các bé gái vị thành niên, do do quan hệ quá mạnh mẽ, thô bạo với các tư thế quan hệ khác thường, không phù hợp (đặc biệt là quan hệ từ phía sau); hoặc do dương vật có kích thước quá lớn; ngoài ra còn có thể do cưỡng dâm, bạo dâm, hoặc thủ dâm với các vật dụng không phù hợp, vật dụng quá lớn, thực hiện quá mạnh, thiếu kiểm soát ..v.v..; hiếm gặp hơn là do âm đạo dị dạng, có những vách ngăn hoặc cấu tạo âm đạo quá ngắn ... những trường hợp đó thì phải khám chuyên khoa mới có thể xác định được.
Khi bị tổn thương, tùy theo mức độ mà biểu hiện với các triệu chứng khác nhau, nhưng dù cho mức độ như thế nào đi nữa thì triệu chứng đầu tiên mà người phụ nữ nhận biết được là cảm giác đau đớn ở sâu bên trong âm đạo kèm theo tình trạng ra máu. Ban đầu có thể ra từng ít một, nhưng liên tục, không ngừng tạo nên một khối máu đông lớn ở bên trong âm đạo. Những người chưa có kinh nghiệm và lần đầu tiên quan hệ có thể ngộ nhận máu này do màng trinh bị rách, nếu màng trinh rách sẽ ra máu rất ít, đôi khi chỉ là một vệt máu nhỏ, và cảm giác đau chỉ cảm nhận được khi đang quan hệ, khi kết thúc không còn đau nữa, ngược lại khi rách cùng đồ thì cảm giác đau mỗi lúc một tăng.
Tổn thương cùng đồ có nhiều mức độ, mỗi mức độ có biểu hiện lâm sàng khác nhau. Nếu như chỉ bị xây sướt nhẹ, có cảm giác nóng rát ở âm đạo kèm máu ra ít, có thể tự cầm mà không cần can thiệp. Tuy nhiên có những tổn thương nặng nề như rách rộng, rách sâu, rách phức tạp hoặc có thể rách ở nhiều chỗ, có trường hợp qua lỗ rách có thể lòi cả ... ruột non. Những trường hợp như vậy có thể có choáng mất máu, đe dọa tính mạng, có nguy cơ nhiễm trùng rất cao và đau đớn rất nhiều.
Qua những trường hợp trên các bác sỹ khuyến cáo người dân nên có những kiến thức cần thiết để có đời sống sinh lý an toàn như sau:
Vấn đề hàng đầu ngay lập tức loại bỏ mọi sự e ngại, xấu hổ và đến ngay đến cơ sở y tế có chuyên khoa phụ sản để được khám và xác định nguyên nhân và mức độ, trung thực nói cho bác sỹ biết rằng mình mới vừa quan hệ tình dục hoặc đã thủ dâm với vật dụng nào đó…để bác sỹ đỡ tốn nhiều thời gian tìm nguyên nhân và dễ phát hiện các tổn thương phối hợp.
Tùy theo mức độ tổn thương, bệnh nhân có thể được xử trí tại phòng thủ thuật hay phòng mổ. Rách cùng đồ là một “sự cố” ngoài ý muốn không hề ảnh hưởng gì đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ sau này. Tuy nhiên sau khi phẫu thuật xong cần chú ý giữ gìn vết khâu và tránh bội nhiễm ít nhất 2 tuần sau xảy ra “sự cố”.
Để phòng tránh tình trạng rách cùng đồ cần chú ý những điểm sau: Trong quan hệ tình dục phải nhẹ nhàng, cùng trao đổi, chia sẻ nhau những tư thế phù hợp, không nên “vào trận” quá nhanh mà phải có “khúc dạo đầu” để tăng tính hưng phấn ở người phụ nữ, vì khi đó âm đạo sẽ dãn nở tốt và tiết đủ dịch để bôi trơn sẽ hạn chế sang chấn, hạn chế tối đa nếu có thể các hình thức thủ dâm.
Tình dục an toàn chỉ thật sự hiệu quả khi cả hai người đều đồng ý và cùng thực hiện. Vì vậy mỗi người cần trang bị đầy đủ kiến thức cho mình để có đời sống tình dục an toàn.
Ngoài nhiệm vụ ngăn cách và giới hạn giữa âm đạo với nhiều loại vi sinh vật và phần trong ổ bụng là nơi vô khuẩn, cùng đồ còn là nơi góp phần làm cho đáy chậu được vững chắc trước áp lực liên tục thay đổi xuất phát từ các tạng trong ổ bụng. Cùng đồ cũng còn là mốc giải phẫu hay là cửa ngõ để cho các bác sỹ định vị, can thiệp vào trong ổ bụng trong chẩn đoán cũng như điều trị, ví dụ như phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo, chọc dò túi cùng Douglas .v.v.... Mặt khác, trong quan hệ tình dục, cùng đồ sau còn là trạm dừng nghỉ đầu tiên của tinh trùng trước khi đi qua cổ tử cung để vào được bên trong.
Với các chức năng quan trọng như vậy, nhưng đây chỉ là nơi bám vào của thành âm đạo, cho nên cấu tạo của cùng đồ cũng khá mong manh, dễ bị tổn thương đặc biệt là khi thực hiện các hành vi tình dục không phù hợp. Một trong những tổn thương đó, phổ biến là rách cùng đồ sau quan hệ tình dục.
Nguyên nhân của rách cùng đồ khá đa dạng, có thể do tình trạng khô âm đạo (phụ nữ mắc bệnh viêm nhiễm âm đạo, sự chun giãn của âm đạo không tốt (phụ nữ lớn tuổi, mãn kinh), do cơ quan sinh dục chưa phát triển hoàn thiện ở các bé gái vị thành niên, do do quan hệ quá mạnh mẽ, thô bạo với các tư thế quan hệ khác thường, không phù hợp (đặc biệt là quan hệ từ phía sau); hoặc do dương vật có kích thước quá lớn; ngoài ra còn có thể do cưỡng dâm, bạo dâm, hoặc thủ dâm với các vật dụng không phù hợp, vật dụng quá lớn, thực hiện quá mạnh, thiếu kiểm soát ..v.v..; hiếm gặp hơn là do âm đạo dị dạng, có những vách ngăn hoặc cấu tạo âm đạo quá ngắn ... những trường hợp đó thì phải khám chuyên khoa mới có thể xác định được.
Khi bị tổn thương, tùy theo mức độ mà biểu hiện với các triệu chứng khác nhau, nhưng dù cho mức độ như thế nào đi nữa thì triệu chứng đầu tiên mà người phụ nữ nhận biết được là cảm giác đau đớn ở sâu bên trong âm đạo kèm theo tình trạng ra máu. Ban đầu có thể ra từng ít một, nhưng liên tục, không ngừng tạo nên một khối máu đông lớn ở bên trong âm đạo. Những người chưa có kinh nghiệm và lần đầu tiên quan hệ có thể ngộ nhận máu này do màng trinh bị rách, nếu màng trinh rách sẽ ra máu rất ít, đôi khi chỉ là một vệt máu nhỏ, và cảm giác đau chỉ cảm nhận được khi đang quan hệ, khi kết thúc không còn đau nữa, ngược lại khi rách cùng đồ thì cảm giác đau mỗi lúc một tăng.
Tổn thương cùng đồ có nhiều mức độ, mỗi mức độ có biểu hiện lâm sàng khác nhau. Nếu như chỉ bị xây sướt nhẹ, có cảm giác nóng rát ở âm đạo kèm máu ra ít, có thể tự cầm mà không cần can thiệp. Tuy nhiên có những tổn thương nặng nề như rách rộng, rách sâu, rách phức tạp hoặc có thể rách ở nhiều chỗ, có trường hợp qua lỗ rách có thể lòi cả ... ruột non. Những trường hợp như vậy có thể có choáng mất máu, đe dọa tính mạng, có nguy cơ nhiễm trùng rất cao và đau đớn rất nhiều.
Qua những trường hợp trên các bác sỹ khuyến cáo người dân nên có những kiến thức cần thiết để có đời sống sinh lý an toàn như sau:
Vấn đề hàng đầu ngay lập tức loại bỏ mọi sự e ngại, xấu hổ và đến ngay đến cơ sở y tế có chuyên khoa phụ sản để được khám và xác định nguyên nhân và mức độ, trung thực nói cho bác sỹ biết rằng mình mới vừa quan hệ tình dục hoặc đã thủ dâm với vật dụng nào đó…để bác sỹ đỡ tốn nhiều thời gian tìm nguyên nhân và dễ phát hiện các tổn thương phối hợp.
Tùy theo mức độ tổn thương, bệnh nhân có thể được xử trí tại phòng thủ thuật hay phòng mổ. Rách cùng đồ là một “sự cố” ngoài ý muốn không hề ảnh hưởng gì đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ sau này. Tuy nhiên sau khi phẫu thuật xong cần chú ý giữ gìn vết khâu và tránh bội nhiễm ít nhất 2 tuần sau xảy ra “sự cố”.
Để phòng tránh tình trạng rách cùng đồ cần chú ý những điểm sau: Trong quan hệ tình dục phải nhẹ nhàng, cùng trao đổi, chia sẻ nhau những tư thế phù hợp, không nên “vào trận” quá nhanh mà phải có “khúc dạo đầu” để tăng tính hưng phấn ở người phụ nữ, vì khi đó âm đạo sẽ dãn nở tốt và tiết đủ dịch để bôi trơn sẽ hạn chế sang chấn, hạn chế tối đa nếu có thể các hình thức thủ dâm.
Tình dục an toàn chỉ thật sự hiệu quả khi cả hai người đều đồng ý và cùng thực hiện. Vì vậy mỗi người cần trang bị đầy đủ kiến thức cho mình để có đời sống tình dục an toàn.
Nguồn tin: Phòng Công tác xã hội Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng:
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là %s để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT
FANPAGE
THỐNG KÊ TRUY CẬP
- Đang truy cập25
- Máy chủ tìm kiếm2
- Khách viếng thăm23
- Hôm nay2,256
- Tháng hiện tại56,939
- Tổng lượt truy cập4,509,078
